Xét nghiệm máu và những lưu ý trong quá trình xét nghiệm máu

Thứ Hai, 14/08/2023

Xét nghiệm máu là một phần quan trọng của quá trình chăm sóc sức khỏe và chẩn đoán bệnh. Xét nghiệm máu cung cấp thông tin quan trọng về sức khỏe và tình trạng bệnh lý của cá nhân, có tầm quan trọng đối với nhiều khía cạnh khác nhau của lĩnh vực y tế. Trong bài viết này, cùng Bệnh viện hữu nghị Lạc Việt tìm hiểu về xét nghiệm máu, những lưu ý khi thực hiện xét nghiệm máu và ưu điểm nổi bật của hệ thống xét nghiệm sinh hóa Cobas Pro mà bệnh viện đang vận hành.

1. Xét nghiệm máu là gì? Mục đích của xét nghiệm máu.

Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu là xét nghiệm được thực hiện trên mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trong cánh tay bằng cách sử dụng kim tiêm dưới da hoặc thông qua lấy máu đầu ngón tay. Xét nghiệm máu được chỉ định trong nhiều trường hợp khám chữa bệnh nhằm xác định hàm lượng một số chất nhất định trong máu hoặc đếm các loại tế bào máu khác nhau.

hinh-minh-hoa-XNM
Hình ảnh minh họa xét nghiệm máu
Mục đích của xét nghiệm máu

Mục đích của việc xét nghiệm máu để phục vụ chẩn đoán bệnh, kiểm tra chức năng của các cơ quan trong cơ thể và đánh giá hiệu quả của phương pháp điều trị hiện đang áp dụng. Cụ thể, xét nghiệm máu có thể giúp:

  • Đánh giá chức năng các cơ quan như: thận, gan, tuyến giáp….
  • Chẩn đoán bệnh và một số tình trạng y tế như ung thư, HIV / AIDS, tiểu đường, thiếu máu…
  • Tìm hiểu nguy cơ của bệnh nhân đối với một số bệnh lý.
  • Kiểm tra, đánh giá hiệu quả của loại thuốc, phương pháp điều trị mà người bệnh đang sử dụng.
  • Đánh giá tình trạng đông máu…

2. Phân loại xét nghiệm máu

Phụ thuộc vào mục đích của xét nghiệm có thể phân loại  thành: Tổng phân tích tế bào máu (xét nghiệm công thức máu toàn phần) và xét nghiệm sinh hóa.

Tổng phân tích tế bào máu

  • Tổng phân tích tế bào máu là nhóm các xét nghiệm đánh giá các tế bào lưu thông trong máu, bao gồm tế bào hồng cầu (RBCs), bạch cầu (WBCs) và tiểu cầu (PLT).
  • Tổng phân tích tế bào máu giúp đánh giá, kiểm tra:
– Xác định tình trạng sức khỏe chung
– Sàng lọc phát hiện các bệnh về máu, các rối loạn của cơ thể ảnh hưởng đến tế bào máu
– Chẩn đoán điều trị các bệnh lý khác nhau

Xét nghiệm sinh hóa

  • Xét nghiệm sinh hóa máu bao gồm rất nhiều xét nghiệm đo các chất khác nhau trong máu. Các xét nghiệm này có thể cung cấp cho bác sĩ thông tin để đánh giá chức năng thận và gan, khối lượng và tình trạng cơ của bạn (bao gồm cả tim), khớp và các cơ quan khác.
  • Xét nghiệm sinh hóa máu bao gồm các xét nghiệm:
– Xét nghiệm đường huyết trong máu.
– Xét nghiệm canxi và điện giải.
– Xét nghiệm kiểm tra mỡ máu.
– Xét nồng độ acid uric trong máu.
– Kiểm tra tình trạng thiếu máu thiếu sắt trong máu.
– Xét nghiệm đánh giá một số chức năng tim, gan, thận…
hinh-anh-minh-hoa-xet-nghiem-sinh-hoa
Hình ảnh minh họa xét nghiệm sinh hóa

3. Những lưu ý khi thực hiện xét nghiệm máu

Dưới đây là một số lưu ý cho bệnh nhân trước khi thực hiện xét nghiệm máu:

Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ

Hãy luôn tuân theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ hoặc nhân viên y tế về việc chuẩn bị và thực hiện xét nghiệm máu. Bạn sẽ được cung cấp thông tin cụ thể về những gì bạn cần làm. Điều này giúp quá trình xét nghiệm máu được diễn ra an toàn và chính xác.

❊ Khai báo thông tin y tế:

Bạn cần thông báo cho nhân viên y tế trước khi bắt đầu lấy máu xét nghiệm. Điều này giúp nhân viên y tế hiểu rõ tình trạng của bạn và có thể điều chỉnh quy trình phù hợp

Không ăn, uống hoặc hút thuốc (theo yêu cầu của bác sĩ)

Một số xét nghiệm cần yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn hoặc uống, hút thuốc. Việc ăn, uống, hút thuốc có thể làm biến đổi một số chất trong máu dẫn đến kết quả xét nghiệm máu không chính xác

Ngưng sử dụng thuốc (nếu cần)

Việc uống thuốc trước khi xét nghiệm máu có thể làm cho nồng độ các hợp chất hoặc chất điều chỉnh trong máu thay đổi. Điều này có thể gây ra sai lệch trong kết quả xét nghiệm.

Giữ vùng lấy mẫu sạch sẽ

Nếu bạn biết trước về việc lấy mẫu máu, hãy đảm bảo vùng lấy mẫu (thường là cánh tay) sạch sẽ và không bị nhiễm trùng.

Giữ thể trạng, tinh thần thật tốt

Tinh thần căng thẳng hoặc lo lắng có thể tạo ra sự gia tăng của cortisol và các hormone khác trong máu. Điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Nghỉ ngơi sau xét nghiệm

Sau khi xét nghiệm máu, nên nghỉ ngơi trong vài phút để tránh chói mắt hoặc chói tai. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn có xuất huyết nhẹ sau khi lấy mẫu máu.

Theo dõi tình trạng sau xét nghiệm

Sau khi hoàn thành xét nghiệm máu, hãy theo dõi tình trạng của mình. Nếu bạn có bất kỳ vấn đề gì, như sưng, đỏ, đau hoặc xuất huyết nhiều, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc nhân viên y tế ngay lập tức.

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu

Kết quả xét nghiệm máu có chính xác hay không phụ thuộc vào nhiếu yếu tố. Sau đây là những yếu tố gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm:

Các yếu tố khách quan từ kỹ thuật lấy mẫu xét nghiệm

  • Lượng bệnh phẩm để xét nghiệm không đủ
  • Lấy mẫu xét nghiệm máu sai quy cách: Máu xét nghiệm có thể lấy ở tĩnh mạch, mao mạch và động mạch. Lấy mẫu xét nghiệm sai quy cách có thể gây ra những sai số lớn nhất cho kết quả xét nghiệm.
  • Khi buộc garot ở vị trí lấy máu tĩnh mạch. Sự cô máu trong thời gian 3 phút sau khi buộc garo cao hơn so với thời điểm 1 phút. Tại thời điểm 3 phút, sự ứ đọng làm tăng sự phân huỷ yếm khí glucose máu và làm giảm pH máu cùng sự tích tụ của Latate.
  • Bảo quản và lưu trữ máu không đúng cách dẫn đến sai số lớn cho kết quả của mẫu xét nghiệm
  • Mẫu xét nghiệm không được xử lý, xét nghiệm ngay gây ảnh hưởng trầm trọng tới kết quả xét nghiệm.

Các yếu tố chủ quan từ người bệnh

  • Bệnh nhân không đủ điều kiện để xét nghiệm. Bệnh nhân đang sử dụng thuốc điều trị, ăn no, sử dụng thuốc lá, rượu bia trong thời gian dài.
  • Tình trạng của bệnh nhân: Tình trạng tâm lý, sức khỏe của bệnh nhân sẽ ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm (khi làm quá sức, cảm xúc mạnh, bị sock, bỏng, nhiễm trùng nồng độ glucose tăng ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm).
  • Tư thế lấy máu của bệnh nhân có thể làm thay đổi một số chất trong máu. Ví dụ: khi bệnh nhân chuyển từ nằm sang ngồi Ure giảm 3% trong khi cholesterol, kali, creatinin, protein, canxi, AST, ALT đều tăng.
  • Lượng oxy trong máu thấp sẽ cho kết quả máu tăng giả.

5. Tầm quan trọng của yếu tố thời gian trong kết quả xét nghiệm máu

vai-tro-cua-thoi-gian-trong xet-nghiem
Yếu tố thời gian có ý nghĩa rất quan trọng đối với chất lượng và kết quả xét nghiệm . Nếu mẫu máu không được lưu trữ trong điều kiện và thời gian quy định có thể ảnh hưởng tới chất lượng mẫu xét nghiệm. Chẳng hạn:
  • Thời gian lưu trữ có khả năng làm thay đổi một số chất trong máu. Khi lấy mẫu máu dùng để đo khí máu, pH nếu không giữ được trong nước đá (0 – 40C) sẽ bị giảm chất lượng đáng kể trong vòng 15phút. Nếu được cất trong ngăn đá sẽ giúp tránh giảm chất lượng đi 10 lần.
  • Thời gian từ khi lấy máu cho tới khi máu được xét nghiệm cũng làm thay đổi nồng độ các chất trong máu. Nếu máu không được giữ trong nước đá hoặc trong tủ lạnh (0-40 độ C) sẽ làm giảm chất lượng đáng kể trong vòng 15 phút. Còn khi giữ máu ở nhiệt độ phòng sẽ làm giảm đáng kể pH, CO­­2, và PO2.
  • Nếu sau khi lấy mẫu mà không tách ngay huyết tương ra thì hồng cầu trong máu sẽ sử dụng glucose làm giảm nồng độ glucose trong máu, để càng lâu thì nồng độ glucose càng giảm, làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm

Yếu tố thời gian sẽ quyết định đến chất lượng của mẫu xét nghiệm. Việc tuân thủ nguyên tắc lấy mẫu, bảo quản, lưu trữ cùng với thời gian thực hiện xét nghiệm là yếu tố tiên quyết, quyết định độ chính xác của mẫu xét nghiệm.

6. Xét nghiệm ngay sau khi lấy mẫu, kết quả chính xác với hệ thống xét nghiệm sinh hóa Cobas Pro tại bệnh viện hữu nghị Lạc Việt.

Hạn chế nguy cơ khi gửi mẫu xét nghiệm đi xa tới đơn vị ngoại tỉnh

Sở hữu hệ thống xét nghiệm sinh hóa Cobas Pro hiện đại, bệnh viện hữu nghị Lạc Việt có thể hỗ trợ tối đa nhu cầu xét nghiệm phục vụ thăm khám và điều trị bệnh nhân trong và ngoài tỉnh Vĩnh Phúc. Với hệ thống xét nghiệm sinh hóa Cobas Pro có thể giải quyết được nhiều vấn đề tồn đọng đến từ việc bệnh nhân chủ động gửi mẫu xét nghiệm đi xa, tới các đơn vị ngoại tỉnh, tiềm ẩn nhiều rủi ro như:

Khoa-xet-nghiem-benh-vien-huu-nghi-Lac-Viet
Khoa xét nghiệm Bệnh viện hữu nghị Lạc Việt
  • Chi phí vận chuyển, xét nghiệm cao.
  • Quá trình lưu trữ, bảo quản trên đường vận chuyển không tốt có thể ảnh hưởng tới chất lượng mẫu bệnh phẩm.
  • Nguy cơ ùn ứ tại đơn vị thực hiện xét nghiệm. Mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân không được thực hiện ngay, theo thời gian gây ảnh hưởng tới chất lượng, kết quả xét nghiệm.
  • Mất nhiều thời gian mới có thể nhận được kết quả, ảnh hưởng đến chẩn đoán và điều trị

Khi thực hiện xét nghiệm máu tại bệnh viện hữu nghị Lạc Việt, mẫu bệnh phẩm được xét nghiệm ngay sau khi lấy mẫu đảm bảo chất lượng mẫu xét nghiệm không bị biến đổi theo thời gian, đảm bảo kết quả chính xác, độ tin cậy cao. 

Đôi nét về ưu điểm hệ thống xét nghiệm sinh hóa miễn dịch tự động Cobas Pro tại Bệnh viện hữu nghị Lạc Việt 

Phong-van-hanh-he-thong-sinh-hoa-Cobas-Pro
Phòng vận hành hệ thống xét nghiệm Cobas Pro – Bệnh viện hữu nghị Lạc Việt
  • Máy phân tích công suất lớn, định tuyến mẫu thông minh. Thời gian ủ mẫu xét nghiệm nhanh giúp rút ngắn thời gian trả kết quả.
  • Máy vận hành hoàn toàn tự động. Thực hiện 900 xét nghiệm/giờ giúp rút ngắn thời gian trả kết quả xét nghiệm
  • Thời gian thực hiện chỉ 9 phút cho xét nghiệm khẩn STAT và 18 phút cho xét nghiệm thường quy.
  • Thực hiện được các xét nghiệm chuyên sâu, bao quát nhất thị trường hiện tại
  • Độ tin cậy, chính xác cao. Là cơ sở để bác sĩ chẩn đoán đúng bệnh, đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả.

7. Lời kết

Với hệ thống xét nghiệm sinh hoá Cobas Pro hiện đại cùng đội ngũ nhân viên y tế giàu kinh nghiệm, bệnh viện hữu nghị Lạc Việt là một trong những cơ sở y tế tin cậy thực hiện các xét nghiệm thường quy và chuyên sâu. Tại bệnh viện, xét nghiệm được thực hiện ngay sau thời điểm lấy mẫu đảm bảo yếu tố thời gian không làm ảnh hưởng đến kết quả, cho kết quả nhanh, độ tin cậy cao phục vụ hiệu quả quá trình chẩn đoán và điều tri.

Mọi thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ số Hotline: 19001269 – 0949232115 để được bệnh viện hỗ trợ.


Hệ thống Bệnh viện Lạc Việt

🏥 LVFH Vĩnh Yên: Đường Nguyễn Tất Thành, Định Trung, TP. Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc.
☎ 𝐇𝐨𝐭𝐥𝐢𝐧𝐞: 1900 1269 hoặc 0949 232 115
🏥 LVFH Phúc Yên: Đường Hai Bà Trưng, Hùng Vương, TP. Phúc Yên, Vĩnh Phúc.     
☎ 𝐇𝐨𝐭𝐥𝐢𝐧𝐞: 0837 732 115