Nội soi tiêu hóa là thủ thuật xâm lấn tối thiểu được sử dụng phổ biến nhất hiện nay để kiểm tra sức khỏe đường tiêu hóa. Nội soi được sử dụng cả chẩn đoán và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa, chẳng hạn như chảy máu, tắc, thủng, viêm, loét, polyp, ung thư. Trong bài viết này hãy cùng Bệnh viện hữu nghị Lạc Việt tìm hiểu về nội soi tiêu hóa và những lưu ý khi thực hiện nội soi tiêu hóa gây mê.
1. Nội soi tiêu hóa là gì?
- Nội soi tiêu hóa bao gồm nội soi đường tiêu hóa trên và nội soi đường tiêu hóa dưới. Phương pháp sử dụng một ống mềm có Camera và đèn gắn ở đầu ống. Hệ thống này có thể điều khiển đa hướng, giúp quan sát, nhận định, đánh giá được mật độ tổn thương và có thể trực tiếp can thiệp vào tổn thương của hệ thống tiêu hóa.
- Nội soi đường tiêu hóa trên đưa ống soi vào từ đường miệng để quan sát các tình trạng bệnh lý ở thực quản, dạ dày và tá tràng. Nội soi đường tiêu hóa dưới đưa ống soi vào từ đường hậu môn để quan sát các tình trạng bệnh lý ở đại tràng, trực tràng và manh tràng (đoạn cuối cùng của đại tràng).

2. Mục đích của nội soi tiêu hóa
Mục đích của nội soi tiêu hóa là chẩn đoán và điều trị bệnh lý trong hệ tiêu hóa. Cụ thể, mục đích của quá trình nội soi tiêu hóa bao gồm:
❊ Chẩn đoán bệnh lý
- Nội soi tiêu hóa giúp xác định và chẩn đoán các vấn đề bệnh lý trong hệ tiêu hóa như viêm loét, viêm nhiễm, polyp, tổn thương, viêm trực tràng, dạ dày, đại tràng… và các khối u tiêu hóa.
❊ Đánh giá mức độ bệnh
- Nội soi tiêu hóa cho phép bác sĩ đánh giá mức độ và sự lan truyền của bệnh, giúp xác định liệu bệnh có lan sang các phần khác của hệ thống tiêu hóa hay không.
❊ Điều trị
- Trong quá trình nội soi tiêu hóa phát hiện các vấn đề như polyp hoặc các tổn thương nhỏ. Bác sĩ có thể thực hiện các thủ thuật trực tiếp trong quá trình nội soi để loại bỏ chúng. Điều này giúp ngăn ngừa sự phát triển hoặc giảm nguy cơ mắc bệnh cho bệnh nhân.

❊ Giám sát và theo dõi
- Sau điều trị, nội soi tiêu hóa dùng để đánh giá sự phục hồi, mức độ tái phát của bệnh. Nội soi tiêu hóa còn được sử dụng định kỳ để theo dõi bệnh nhân có nguy cơ cao mắc bệnh lý tiêu hóa.
❊ Lấy mẫu mô
- Bác sĩ có thể lấy mẫu mô từ các vùng trong hệ tiêu hóa để kiểm tra tế bào, vi khuẩn hoặc các chất khác có thể gây bệnh. Điều này giúp xác định bệnh lý cụ thể và định hướng điều trị.
❊ Ngừng xuất huyết hệ tiêu hóa
- Nội soi tiêu hóa có thể được sử dụng để tìm kiếm và ngừng chảy máu từ các tổn thương trong hệ tiêu hóa, như loét dạ dày hoặc đại tràng.
❊ Loại bỏ các vật thể lạ
- Trong trường hợp bất thường, nội soi tiêu hóa có thể được sử dụng để loại bỏ các dị vật mà bệnh nhân đã nuốt phải.
(Xem thêm: Cấp cứu nội soi thực quản loại bỏ dị vật)
3. Các phương pháp nội soi tiêu hóa

Hiện nay nội soi tiêu hóa bao gồm 2 phương pháp cơ bản sau:
❊ Nội soi tiêu hóa thường
-
Đối với phương pháp này, ống nội soi được đưa từ đường mũi họng hoặc hậu môn tùy thuộc vị trí nội soi
-
Nội soi tiêu hóa thường được tiến hành khi bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo.
-
Phương pháp được nhiều người lựa chọn do chi phí thấp hơn. Tuy nhiên, phương pháp tồn tại nhiều khuyết điểm:
❊ Nội soi tiêu hóa không đau (Nội soi gây mê)
- Giống với nội soi tiêu hóa thường, nội soi tiêu hóa gây mê sử dụng ống mềm để kiểm tra hệ thống tiêu hóa thông qua đường mũi/ họng hoặc hậu môn.
- Trước khi thực hiện nội soi, người bệnh sẽ được tiêm thuốc gây mê qua đường tĩnh mạch. Bệnh nhân ở trạng thái ngủ an thần
- Quá trình gây mê thường diễn ra ngắn, người bệnh có thể tỉnh táo ngay sau khi kết thúc nội soi.
- Phương pháp có chi phí cao hơn nội soi thông thường. Tuy nhiên, phương pháp lại mang nhiều ưu điểm
* Trong phần đề cập dưới đây bệnh viện sẽ tập trung vào phương pháp nội soi tiêu hóa gây mê (vì nội dung đã bao quát cả nội soi tiêu hóa thường).
4. Những lưu ý trong quá trình thực hiện nội soi tiêu hóa gây mê
Để đảm bảo quá trình nội soi diễn ra thuận lợi an toàn và cho kết quả chính xác, bệnh nhân cần lưu ý:
- Nhịn ăn ít nhất 6 giờ để thuận lợi trong quan sát, an toàn tránh trào ngược khi gây mê.
- Không uống đồ uống có màu. Nhịn uống nước trước gây mê nội soi ít nhất 2 giờ để tránh tình trạng trào ngược vào phổi.
- Thông báo với bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng. Các triệu chứng bất thường đang gặp phải và tiền sử bệnh lý của bản thân và gia đình.
- Những người có bệnh lý kèm theo (như bệnh phổi, tim mạch,…) cần tiến hành một số xét nghiệm theo chỉ định để đánh giá trước khi nội soi để đảm bảo an toàn.
- Không được uống các loại thuốc có tác dụng bọc niêm mạc dạ dày trước khi nội soi dạ dày.
- Cần làm sạch ruột bằng thuốc trước khi thực hiện nội soi đại – trực tràng.
- Hạn chế tiến hành nội soi gây mê cho đối tượng trẻ em dưới 10 tuổi. Chỉ thực hiện kỹ thuật khi có chỉ định từ bác sĩ.
- Sau khi thực hiện nội soi gây mê người bệnh cần ở lại phòng cho đến khi thuốc mê tan hết, người bệnh hoàn toàn tỉnh táo. Bên cạnh đó, bệnh nhân thực hiện nội soi gây mê nên có người nhà đi cùng.
- Thông báo với bác sĩ những biểu hiện bất thường của cơ thể như sưng phù và nóng rát họng… Nếu có dấu hiệu đau bụng ngày càng dữ dội, căng trướng hoặc đi tiểu ra máu thì cần nhanh chóng tái khám để được xử kịp thời.
5. Giải đáp thắc mắc về nội soi tiêu hóa
❊ Tại sao phải uông thuốc rửa đại tràng, trong khi nội soi dạ dày lại không cần?
Phụ thuộc vào đối tượng kiểm tra trong quá trình nội soi và khả năng hiển thị nên đối với nội soi đại tràng cần sử dụng thuốc rửa còn đối với nội soi dạ dày thì không. Dưới đây là lý do:
- Đối tượng kiểm tra:
- Khả năng hiển thị trong quá trình nội soi
❊ Tại sao phải nhịn đói, nhịn uống nước trước khi nội soi tiêu hóa ?
- Trước khi thực hiện nội soi tiêu hóa cần nhịn ăn vì những lý do sau đây:
- Đối với nội soi tiêu hóa gây mê, bệnh nhân cần phải nhịn uống tối thiểu 2 tiếng trước khi thực hiện nội soi. Việc nhịn uống nước nhằm mục đích tránh tình trạng nước và dịch trong dạ dày trào ngược vào phổi trong quá trình nội soi gây mê.
❊ Những đối tượng nào không nên thực hiện nội soi tiêu hóa?
- Sau đây là các trường hợp chống chỉ định tương đối của nội soi tiêu hóa
- Chống chỉ định tuyệt đối được áp dụng với các trường hợp:
6. Nội soi tiêu hóa bằng hệ thống máy Olimpus kết hợp công nghệ NBI tại Bệnh viện hữu nghị Lạc Việt
Hiện tại Bệnh viện hữu nghị Lạc Việt thực hiện nội soi bằng hệ thống máy Olimpus kết hợp công nghệ NBI trong chẩn đoán các bệnh lý đường tiêu hóa và phát hiện ung thư sớm. Với nhiều ưu điểm vượt trội so với nội soi truyền thống

❊ Công nghệ nội soi hiện đại
- Hệ thống máy nội soi tiêu hóa hiện đại của hãng Olympus-1 là hệ thống hiện đại trên thế giới. Việc kết hợp công nghệ NBI giúp phát hiện các bệnh lý liên quan đến tiêu hóa như: viêm loét, phát hiện sớm polyp dạ dày, đại tràng cùng các tổ chức tiền ung thư sau đó cắt bỏ chúng ngay trong quá trình thực hiện nội soi.
- Nếu như phương pháp nội soi truyền thống sử dụng ánh sáng phức hợp. Ánh sáng này không thể xuyên sâu qua lớp niêm mạc nên chỉ phát hiện các tổn thương trên bề mặt. Phương pháp NBI có ưu điểm vượt trội sử dụng bộ lọc R/G/B filter và loại ánh sáng đơn sắc. Hình ảnh nội soi NBI có độ phân giải và tương phản cao, dễ dàng phát hiện những thay đổi nhỏ về mầu sắc, hình thái, đặc điểm, đặc thù cụ thể giữa các mức độ khác nhau ở niêm mạc. Từ đó, giúp các bác sỹ chẩn đoán chính xác hơn các bệnh lý và những dấu hiệu nghi ngờ ung thư đường tiêu hóa.
❊ Đảm bảo vệ sinh an toàn trong quá trình nội soi
- Mọi quy trình thực hiện nội soi hệ tiêu hóa tại bệnh viện Lạc Việt được đảm bảo vô trùng, an toàn cho người bệnh. Sau khi thực hiện xong một ca nội soi tiêu hóa, dụng cụ nội soi sẽ được làm sạch bằng hệ thống máy tiệt khuẩn tự động của hãng Johnson&Johnson, đảm bảo dụng cụ được tiệt khuẩn sạch sẽ.
Nhờ công nghệ thực hiện nội soi tiêu hóa hiện đại cùng đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm, Bệnh viện hữu nghị Lạc Việt đã thực hiện nhiều ca bệnh khó, can thiệp sớm và kịp thời đem lại sự sống và sức khỏe cho người bệnh.
Mọi thắc mắc và thông tin chi tiết về nội soi tiêu hóa. Quý khách vui lòng liên hệ số Hotline: 19001269 – 0949232115 để được bệnh viện hỗ trợ!
Hệ thống Bệnh viện Lạc Việt