NỘI SOI CẦM MÁU BẰNG CLIP TRONG CHẢY MÁU ĐƯỜNG TIÊU HÓA

Thứ hai, 30/03/2020

Nội soi cầm máu bằng clip trong chảy máu tiêu hóa là kỹ thuật can thiệp kẹp clip cầm máu trong điều trị giúp cầm chảy máu tổn thương qua nội soi ống tiêu hoá. Với kỹ thuật này, bác sĩ sẽ sử dụng kẹp kim loại để cầm máu trong nội soi tiêu hóa có hiệu quả cao, ít tai biến.

I.  Đối tượng chỉ định và chống chỉ định

Chỉ định:

  • Ổ loét niêm mạc ống tiêu hoá đang chảy máu hoặc có dấu hiệu vừa chảy máu có nguy cơ tái xuất huyết cao (Phân loại Forrest độ IA, IB, IIA, IIB).
  • Rách tâm vị chảy máu
  • Sau can thiệp qua nội soi tiêu hoá, tổn thương chảy máu hoặc có nguy cơ cao chảy máu có thể chỉ định tiêm cầm máu.

Chống chỉ định:

Chống chỉ định tuyệt đối

  • Trụy tim mạch, suy hô hấp
  • Thủng ruột, viêm phúc mạc
  • Chấn thương đốt sống cổ
  • Viêm đại tràng cấp tính

Chống chỉ định tương đối

  • Mới phẫu thuật tiêu hóa 1 tháng, tắc ruột
  • Bệnh rối loạn đông máu, giảm tiểu cầu nặng
  • Nhiễm trùng cấp tính nặng tại ruột
  • Giãn ruột do ngộ độc
  • Phình động mạch chủ bụng

II. Ưu điểm và nhược điểm của kỹ thuật

Ưu điểm:

  • Không cần tiếp xúc trực tiếp với các điểm chảy máu, không gây tổn thương mô hơn nữa và không làm cho chảy máu nặng thêm.
  • Là kỹ thuật giúp phát hiện chính xác và nhanh nhất những tổn thương ở thực quản, dạ dày, hành tá tràng, tá tràng… gây chảy máu và còn có thể thực hiện can thiệp cầm máu qua nội soi.

Nhược điểm:

  • Nội soi là thủ thuật xâm lấn và có thể dẫn đến những rủi ro nhất định như ho, khó thở, trào ngược máu, thức ăn vào đường thở…
  • Nội soi cấp cứu khi dạ dày có nhiều máu và thức ăn sẽ hạn chế quan sát và đánh giá các tổn thương.

III. Quy trình thực hiện

Bước 1: Chuẩn bị

Người bệnh trước khi tiến hành thủ thuật phải được thăm khám sức khỏe xem có đáp ứng cuộc nội soi hay không, sau khi có chỉ định từ bác sĩ sẽ ký giấy cam đoan đồng ý làm thủ thuật.

Bước 2: Tiến hành

  • Gây mê nội khí quản (nếu xuất huyết tiêu hóa trên).
  • Nội soi tiêu hóa xác định chính xác tổn thương gây chảy máu.
  • Kỹ thuật cầm máu bằng kẹp kim loại (clip): Lắp kẹp kim loại vào dụng cụ bắn.  Luồn dụng cụ qua kênh can thiệp. Phát hiện chính xác điểm chảy máu. Xác định chính xác vị trí đặt clip. Mở rộng toàn bộ clip.  Đưa dụng cụ clip gần đèn nội soi nhất. Bắn clip, mỗi lần bắn một hoặc nhiều clip.

Biểu hiện bình thường sau thực hiện kỹ thuật

  • Buồn nôn, ói mửa
  • Đi ngoài ra máu
  • Đau bụng
  • Chướng bụng
  • Nuốt khó, đau ngực …

Khi nào thì những biểu hiện sau thực hiện kỹ thuật là bất thường và cần tái khám ngay?

  • Sốt hoặc ớn lạnh
  • Đau bụng dữ dội
  • Buồn nôn, nôn ói liên tục, chất nôn có màu đen, đỏ hoặc nâu sẫm

Những điều cần lưu ý khi thực hiện kỹ thuật này

  • Người bệnh phải nhịn ăn tối thiểu 6 giờ, trường hợp <6 giờ và cần phải nội soi can thiệp ngay thì người bệnh phải được rửa dạ dày sạch trước soi.
  • Người bệnh hoặc người nhà người bệnh phải được giải thích trước và ký giấy cam đoan đồng ý làm thủ thuật.
  • Người bệnh suy hô hấp, rối loạn ý thức phải được đặt nội khí quản, kiểm soát tình trạng hô hấp trước soi.